%20(1).png){kind=small}
Dağıtım Seviyesinden
Transformatör Merkezi Bazlı Tahsis Edilen
Güncel Lisanssız Üretim Kapasite Analizi
Son 12 aylık verilere göre, dağıtım seviyesindeki lisanssız elektrik üretim kapasite tahsislerinde belirgin bir düşüş görülmektedir. 2024 yılı Mart ayında 3.750 MWe olarak belirlenen tahsis, Nisan ayında 4.666 MWe ile zirveye ulaşmış, ancak takip eden aylarda düzenli bir düşüş göstererek 2025 Şubat ayında 475 MWe seviyesine kadar gerilemiştir.
Bu eğilim, yenilenebilir enerji yatırımları açısından ciddi bir sorun teşkil etmekte ve sektörün sürdürülebilir büyümesini olumsuz etkilemektedir. Özellikle 2024 yılı son çeyreğinden itibaren kapasite tahsislerinde %60’tan fazla bir düşüş yaşanması, enerji arz güvenliği ve yatırım süreçleri açısından risk oluşturmaktadır.
Temel Sorunlar
Kapasite Tahsislerindeki Belirsizlik: Başvuruların artmasına rağmen kapasitenin sürekli azalması, yatırımcılar için öngörülebilirliği azaltmaktadır.
Şebeke Altyapısındaki Kısıtlar: Mevcut şebeke altyapısının yetersiz olması nedeniyle yeni yatırımların önü açılmamaktadır.
Düzenleyici Engeller: Lisanssız üretime yönelik kapasite tahsis süreçlerinde yaşanan gecikmeler ve mevzuattaki belirsizlikler, yatırımcı güvenini zedelemektedir.
475.0 MWe
Dağıtım seviyesindeki kapasite tahsisi Şubat 2025 itibariyla Ocak 2025'e göre %26 azaldı.
Çözüm Önerileri
Kapasite Tahsis Süreçlerinin İyileştirilmesi: Şebeke bağlantıları için ayrılan kapasitenin daha şeffaf ve öngörülebilir hale getirilmesi gerekmektedir.
Şebeke Altyapısının Güçlendirilmesi: Trafo merkezleri ve dağıtım şebekelerindeki yatırımlar hızlandırılmalı, kapasite artırımı için teknik çözümler teşvik edilmelidir.
Mevzuat Güncellemeleri: Kapasite tahsisini sınırlandıran düzenlemelerin gözden geçirilmesi ve yeni yatırımcıların önünü açacak teşviklerin artırılması gerekmektedir.
Bölgesel Kapasite Optimizasyonu: Kapasite tahsislerinde, yüksek talep olan bölgelere öncelik verilmesi ve dağıtım bölgelerindeki tahsislerin dengeli şekilde planlanması önemlidir.
Mevcut kapasite tahsislerindeki azalma, Türkiye'nin yenilenebilir enerji yatırımları ve enerji arz güvenliği açısından ciddi riskler barındırmaktadır. Lisanssız üretim kapasitesinin düşüş eğiliminde olması, özellikle küçük ve orta ölçekli yatırımcıların sektöre girişini zorlaştırmakta, mevcut projelerin ilerleyişini yavaşlatmakta ve yeni yatırımların önünü kesmektedir. Bu durum, enerji sektöründe sürdürülebilir büyümenin sağlanmasını zorlaştırmakla birlikte, elektrik üretiminde yenilenebilir kaynakların payının artırılması yönündeki hedeflere ulaşılmasını da tehlikeye sokmaktadır.
Ayrıca, şebeke altyapısındaki yetersizliklerin giderilmemesi ve kapasite tahsis süreçlerinde yaşanan belirsizliklerin devam etmesi halinde, uzun vadede enerji arz-talep dengesi olumsuz yönde etkilenecektir. Bu süreçte, sektör paydaşları ile kamu kurumları arasında koordinasyon sağlanarak, lisanssız üretim kapasitesinin artırılması yönünde somut adımlar atılmalıdır. Kapasite tahsislerinin daha şeffaf ve öngörülebilir hale getirilmesi, teknik altyapının güçlendirilmesi ve mevzuatın piyasa dinamiklerine uygun şekilde düzenlenmesi, hem yatırımcı güvenini artıracak hem de enerji arz güvenliğini destekleyecektir.
Tüm bu nedenlerle, dağıtım seviyesinde kapasite artırımı için ilgili düzenleyici kurumların, enerji sektöründeki aktörlerle birlikte kapsamlı bir değerlendirme yaparak çözüm odaklı politikalar geliştirmesi kritik önem taşımaktadır.
